Zašto se javlja bol tokom seksualnog odnosa?

by Snežana Vranić | 28.11.2023

Bol tokom seksualnog odnosa nikada nije dobar pokazatelj i ne treba ga zanemariti. Iako se to ponekad može dogoditi iz bezazlenih razloga, češće je simptom neke ozbiljnije bolesti.

Bol koji se javlja tokom seksa nije samo senzacija koja prolazi već često u potpunosti onemogućava snošaj. Osim toga, to može biti simptom polno prenosivih bolesti ili drugih stanja koja svakako ne smeju biti zanemarena.

Sadržaj članka

1 Zašto se javlja bol tokom seksualnog odnosa?

Zašto se javlja bol tokom seksualnog odnosa?

Bol i nelagodnost tokom seksualnog odnosa se naziva dispaurenija. Odnosi se na neprijatne senzacije koje se javljaju u predelu genitalija. Reakcija na bol može biti toliko izražena da primorava osobu da izbegava seksualni odnos. Strah od bola potom izaziva grč mišića koji onemogućava zadovoljstvo, a praćeno je i poremećenom cirkulacijom u karličnim organima i degenerativnim promenama u tkivima.

Vrste bola tokom seksualnog odnosa

Bolovi tokom seksualnog odnosa se mogu razlikovati po intenzitetu i prirodi. U zavisnosti od prirode bolesti može se javljati umereni nelokalizovani bol ili osećaj težine bola u stomaku. Takođe moguće je da se javi i osećaj grča, peckanja i svraba. Retko se javlja jak bol u predelu materice ili u donjem delu stomaka.

Bol se takođe može razlikovati po:

lokalizaciji (na ulazu u vaginu ili duboki bol u predelu materice)
vremenu nastanka (na početku odnosa, tokom aktivne faze ili nakon odnosa)
situaciji (samo sa određenim partnerom ili u određenom položaju)

Međunarodna klasifikacija bolesti identifikuje dva uzroka bola: organski (povezan sa bolestima genitourinarnog trakta) i psihosomatski (primarna veza je povezana sa psihičkim poremećajem).

Bol tokom seksualnog odnosa kod žena

Bol tokom seksa može biti izazvan raznim uzrocima. Prilikom dijagnoze moraju se uzeti u obzir i psihičko stanje (u slučaju negativnog odnosa prema seksu) i fizički simptomi.

Grčenje vaginalnih mišića

Žene mogu da iskuse bol tokom odnosa koji je uzrokovan grčevitim kontrakcijama vaginalnih mišića (vaginizmom) kada penis prodre. Uzrok ovim grčevima je najčešće zbog negativnog odnosa prema seksu koji je uzrokovan prethodnim stresom, bolom ili silovanjem. Ponekad se grč javlja nakon povrede genitalija, porođaja ili operacije karlice.

Bol uzrokovan grčevima vaginalnih mišića može biti uzrokovan i nedostatkom lubrikanta (odsustvo uzbuđenja) na početku seksualnog odnosa, ako i zbog umanjenog nivoa estrogena (ženskog polnog organa). To se uglavnom događa tokom menopauze ili kao rezultata hemoterapije i terapije zračenjem.

Zapaljenje sluzokože vulve

Zapaljenje sluzokože vulve (spoljni deo ženskog polnog organa) takođe može biti jedan od razloga bolnog odnosa. Do zapaljenja dolazi zbog poremećenog metabolizma ugljenih hidrata i nedostatka estrogena. Nju karakterišu crvenilo, otok i bol tokom seksualnog odnosa.

Vulvodinija

Vulvodinija je takođe čest uzrok bolu i javlja se kada penis uđe u vaginu. U ovom slučaju bol nastaje zbog višestrukog povećanja prenosa impulsa od vaginalnih receptora do mozga. Zbog ovoga žena i najmanju iritaciju doživljava kao jak i nepodnošljiv bol. Ponekad ovakav bol može biti izazvan gljivicama ili virusnim bolestima.

Bolesti uretre i bešike

Bolni odnosi se mogu javiti ako postoje oboljenja u uretri i bešici. Na primer, sindrom bolne bešike skoro uvek prati bol tokom seksualnog odnosa. Bol se u ovom slučaju ne javlja samo tokom seksa već i kada je bešika puna.

Bol u karlici

Bol tokom seksa je prateći simptom bola u karlici. Ovaj bol karakteriše stalni ili ciklični bol u donjem delu stomaka ili leđa. Uzrok ovom stanju može biti ginekološke prirode. Najčešće se ovaj bol javlja kod endometrioze, obilnih i bolnih menstruacija. Takođe, bol u karlici se javlja i kod problema sa matericom i slabljenja tonusa karličnog dna.

Bol tokom seksualnog odnosa kod muškaraca

Kod muškaraca bol tokom seksa može je često povezan sa zapaljenskim bolestima prostate i uretre.

Upala prostate (prostatitis)

Bol se najčešće javlja u trenutku ejakulacije. Ukoliko se bol javlja prilikom erekcije, onda ovo može biti uzrokovano upalom ili gubitkom elastičnosti kožice penisa.

Zarazne bolesti

Bol tokom seksa često može biti simptom polno prenosivih bolesti kao što je hlamidija. U tom, slučaju javlja se i iscedak iz uretre i bolno mokrenje. Ovi simptomi uglavnom prate i ostale bolesti kao što su gonoreja i sifilis.

Pejronijeva bolest

Ovo stanje predstavlja tvrde čvorove u penisu koji dovode do bolnih i otežanih erekcija. Oni izazivaju i deformaciju penisa tokom erekcije što potom praćeno bolnim senzacijama tokom seksa.

Psihosomatski uzroci za bol tokom seksa

Pored organske prirode, bol tokom seksualnog odnosa se može javiti iz sledećih razloga:

nepravilno seksualno obrazovanje
psiho-emocionalne traume
odložen psihoseksualni razvoj
nepovoljan početak seksualne aktivnosti

Ponekad pacijenti imaju istoriju ginekoloških i uroloških bolesti kojima je potrebno dugo lečenje zbog kojih su razvili negativan odnos prema seksualnom odnosu.

Dijagnoza i lečenje

Da bi se uklonio bol tokom seksualnog odnosa, neophodno je otkriti šta ga uzrokuje, a potom lečiti uzrok. Zbog toga je lečenje ovog stanja malo kompleksnije. Međutim, u svakom slučaju ne smete zanemariti ovo stanje. Kako je to često pokazatelj i polno prenosivih bolesti, ova stanja ukoliko se ne leče mogu izazvati ozbiljne komplikacije.